Vitiligo is een estetisch vervelende maar onschuldige aandoening waarbij de huid en het haar pigment verliezen. Vitiligoplekken zijn wit van kleur: alle pigment is er uit verdwenen. Kenmerkend is ook een scherpe begrenzing met de normale huid. Als een stukje van de witte vitiligo-huid onder de microscoop wordt bestudeerd, dan blijken de pigmentcellen (melanocyten), die in het onderste deel van de opperhuid voorkomen, totaal te ontbreken.
De plekken variëren in grootte en vorm; zij kunnen zich geleidelijk uitbreiden en hebben vaak een rand die donkerder is dan de normale huid. Vitiligoplekken vind je vooral rondom lichaams-openingen en in de lichaamsplooien bij de geslachtsorganen, op drukplaatsen, op handen en voeten, op plaatsen van herhaald trauma (letsel) en in het gelaat. Haren die groeien in vitiligoplekken zijn meestal wit.
Naast het esthetisch storend aspect, kunnen vitiligoplekken door het ontbreken van het tegen de zon beschermend pigment, zeer gemakkelijk verbranden in de zon. Mensen met vitiligo moeten de aangetaste huiddelen dan ook extra beschermen tegen de zon met kleding of een aangepast zonnebeschermingsproduct.
Wat is de oorzaak?
Over wat nu precies Vitiligo veroorzaakt, tast men eigenlijk nog in het duister. Er zijn wel een aantal theorieën waarvan ze vermoeden dat het een oorzaak kan zijn:
- Auto-immuuntheorie
De belangrijkste is de auto-immuuntheorie. Bij auto-immuunziekten is het afweersysteem gericht tegen weefsels van het eigen lichaam. In het geval van vitiligo wordt aangenomen dat deze immunologische reactie de vernietiging van pigmentcellen veroorzaakt. Recent zijn specifieke auto-antilichamen tegen menselijke melanocyten aangetoond, wat steun geeft aan de theorie dat vitiligo een auto-immuunziekte zou kunnen zijn.
- Genetische theorie
Vitiligo blijkt in sommige families meer voor te komen, wat wijst op een erfelijk element. Ook eeneiige tweelingen blijken vaak op gelijke wijze gevoelig voor het ontwikkelen van de witte vitiligoplekken.
- Melanocyten-celvernietigingstheorie
De melanocyten-celvernietigingstheorie veronderstelt dat de pigmentcellen worden vernietigd door stoffen die ook nodig zijn voor de vorming van melanine (huidpigment) en daardoor schadelijk zijn voor pigmentcellen. Normaal bestaat er een beschermingsmechanisme dat deze stoffen onschadelijk maakt. Bij vitiligo zou dit beschermende mechanisme echter zijn ontregeld. Wat voor deze theorie pleit is dat bij patiënten met vitiligo de witte plekken het meest voorkomen in die gebieden die normaal het meest gepigmenteerd zijn en dus de sterkste vorming van melanine hebben.
- Neurogene theorie
Tenslotte de neurogene theorie. Die is gebaseerd op de waarneming dat in vitiligoplekken een stoornis optreedt in de functie van het zenuwstelsel. Men veronderstelt dat vitiligo misschien een gevolg is van een toegenomen afscheiding van bepaalde schadelijke stoffen door zenuwuiteinden, die in staat zijn de vorming van melanine (huidpigment) te vertragen en pigmentcellen te verbleken.
Ofschoon dergelijke stoffen nooit direct zijn aangetoond, zijn er wel waarnemingen en onderzoeksresultaten die deze theorie ondersteunen. Zo zijn er gevallen bekend waarbij vitiligo geheel in het verzorgingsgebied van een bepaalde zenuw is gelokaliseerd.
Is er een behandeling?
Voor wat betreft de behandeling van vitiligo zijn er evenveel methoden als er theorieën zijn over de oorzaak ervan. Allemaal worden ze met wisselend succes toegepast en geen één is gegarandeerd:
- Corticosteroïden
De behandeling met corticosteroïdenhoudende crèmes (hormoonzalf) geeft al wel eens resultaat, vooral dan bij beginnende vitiligo. Corticosteroïden kunnen echter niet langdurig worden gebruikt omdat ze de huid dunner en daardoor zwakker maken.
- PUVA
Tot nog toe de meest succesvolle behandeling. Het principe ervan is dat de huid gevoeliger wordt gemaakt voor ultraviolet licht, doordat een bepaalde lichtgevoelige stof van plantaardige oorsprong (een psoraleen) wordt gebruikt (medicatie), waarna bestraling met ultraviolet licht volgt.
- UVB
Ultraviolet B is, net als ultaviolet A, een bestanddeel van het natuurlijk zonlicht. Het heeft een krachtigere werking dan UVA en wordt daarom zonder aanvullende orale medicijnen, zoals psoraleen, toegepast. Sinds enige jaren zijn er nieuwe UVB lampen in gebruik die bijna even effectief zijn als PUVA therapie. Op dit moment is de smalspectrum UVB-lichttherapie op weg om de standaardbehandeling van vitiligo te worden.
- Huidtransplantatie
Kleine stukjes normale huid van de patiënt zelf kunnen worden getransplanteerd naar vitiligoplekken. Meestal worden kleine ‘eilandjes’ gezonde huid in de vitiligoplekken gelegd. De bedoeling is dan dat de pigmentcellen uit de gezonde huid in de vitiligohuid kruipen. Deze therapie wordt gecombineerd met lichttherapie. Voorwaarde voor de therapie is dat de vitiligo zich al enige tijd niet uitbreidt.
De behandeling is nog vrij experimenteel. Vooral de universiteit van Gent (België) heeft hier baanbrekend werk verricht (artikel: UZ Gent ontwikkelt “gel” tegen vitiligo).
- Calcipotriol
Dit is een afgeleide van vitamine D3 toegepast in een crème. Het is een product dat wordt gebruikt voor psoriasis, maar het zou ook een gunstig effect hebben op vitiligo. Zowel calcipotriol alleen, als in combinatie met lichttherapie zouden een goed effect op vitiligo kunnen hebben.
Het komt er vandaag hoe dan ook op neer dat de kans op genezing klein is. En 100% herpigmentatie is sowieso onmogelijk.
Wat kan cosmetica voor je doen?
Met make-up en concealers kun je veel camoufleren. Verder wordt er vaak gebruik gemaakt van blekende crèmes. Bij de blekingsmethode wordt de gezonde huid van vitiligopatiënten egaal met de vitiligovlekken gebleekt zodanig dat het verschil tussen gezonde en aangetaste huid vervaagt.
Naast een bleachingcrème die wel goede resultaten geeft bij consequent gebruik, heeft Dr. Baumann ook alles in huis om vitiligovlekken optisch weg te werken. Dit doen we aan de hand van mooie, natuurlijke make-up, zonder maskereffect.
Wil je graag meer informatie over het gezond behandelen en/of camoufleren van vitiligo? Neem dan even contact met mij op!
Bron: Dr. Baumann Cosmetic